İş sağlığı ve güvenliği profesyonellerine ÖSYM tarafından yılda iki kere sınav yapılmaktadır. A sınıfı, B sınıfı, C Sınıfı, İş Yeri Hekimliği ve Diğer Sağlık Personeli sınavları 5 Mayıs 2024 Pazar günü yapıldı

 İş güvenliği uzmanlarına sorulan 50 sorunun %5’lik kısmı hukuk, %15’lik kısmı genel iş sağlığı ve güvenliği konuları, %30’luk kısmı mevzuat, %10’luk kısmı sağlık ve %40’lık kısmı ise teknik konulardan gelmektedir.

1-2

Son yapılan sınavlarda risk değerlendirmesi, acil durum planları gibi ana bilinmesi gereken konulardan sorular gelmemiştir. Sahaya yönelik teknik soruların sayısında azalma olduğu gibi kazı işleri, kapalı alan çalışmaları, iskelelerde çalışmalar vb. konularda bilgi seviyesini ölçen sorulara da rastlanılmamıştır. Özellikle A sınıfı sınavında rakor sızdırmazlık testi, PCDD, orman yangını soruları hem zor hem de kaynağı belli olmayan sorulardır. Benzer durum B ve C sınıfı sınavlarında da mevcuttur. Bunun sonucunda iş güvenliği uzmanları sınava 50 soru üzerinden değil de 45-48 soru üzerinden girmek zorunda kalmaktadırlar.

Kaynak demişken ÖSYM sorumlu olunan kaynakları açık olarak belirtmelidir. Kanun, yönetmelik ve tebliğlerde yer almayan hususlarda çokça sorular gelmektedir. Soruların seçiminde ise homojenlik ve ölçülük ilkeleri esas olmalıdır. Bazı konulardan aynı anda birden fazla soru gelmektedir. Öyle ki son C sınıfı sınavında birbirinin aynısı sorulara rastlıyoruz. Bu haliyle sınav İSG profesyonellerinin yeterliliklerini ölçmekten çok uzaktır. İş yeri hekimi ve diğer sağlık personeline ise bazen iş güvenliği uzmanlarına sorulması gereken sorular sorulmaktadır. Sağlık profesyonellerine sorulan bazı teknik soruların iş tanımıyla ilgisi yoktur.

2-3

Dünyada benzerlerine bakıldığında soruların çoğunlukla uygulamayı kapsayan ve doğrudan İSG konularıyla bütünleşik olduğunu görüyoruz. Ülkemizde yapılan İSG sınavlarının ise daha çok ezberlemeye yönlendiren ve eleme odaklı olduğu açıktır.

Sonuç olarak İş Sağlığı ve güvenliği sınavlarının uygulamaya yönelik, yetkinliği ölçen, iş tanımına uygun ve kaynakları belirli olan bir sınav olması gerekir. İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün İSG profesyonellerinin sesini duyup ÖSYM ile bu hususları ivedilikle görüşmesi gerekir.