Asansör boşluğu kazası-2021)
Olay: Mardin'de iş kazası: bir işçi hayatını kaybetti
Mardin'in Midyat ilçesinde inşaatta çalışan bir işçi, asansör boşluğuna düşerek hayatını kaybetti.
TİGRİS HABER- Bahçelievler Mahallesi Zeynel Abidin Erdem bulvarında bulunan bir inşaatın, asansör boşluğuna düşen Murat A. olay yerinde hayatını kaybetti. Midyat Devlet Hastanesi morguna cenazesi kaldırılan Murat A.'ün ölümü ile ilgili savcılık tarafından inceleme başlatıldı.
Analiz: Yapı işlerinde TS EN 13374 standardına uygunluk belgesi olan geçici kenar koruma sistemleri kullanılır ve yapılan işe uygun sınıf ve tipte geçici kenar koruma sistemi seçilir. Geçici kenar koruma sisteminin temininde, üretici firmanın standarda uygunluk belgesinin yapı alanında kullanılması planlanan sistem sınıfı ve tipini kapsayıp kapsamadığı kontrol edilir. Geçici kenar koruma sistemi, standarda uygunluk belgesinde belirtilen sistem sınıfı ve tipine uygun olmayan yerlerde kullanılmaz.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği'nde de ifade edildiği gibi geçici kenar koruma sistemlerinin yüksekten düşme riskinin bulunduğu;
a) Kat döşeme kenarlarının çevresinde,
b) Asansör, merdiven, baca, şaft, aydınlatma boşlukları gibi döşemelerde süreksizlik meydana getiren boşlukların çevresinde,
c) Yapı elemanları arasında süreksizlik meydana getiren pencere ve benzeri boşluklarda,
ç) Kat merdiveni kenarlarında,
d) Çatı kenarlarında ve özellikle çatılarda bulunan kırılgan yüzeylerin çevresinde,
e) Kalıp çalışmalarında (perde, kolon, tabliye imalatı vb.) çalışma alanının çevresinde,
f) Seviye farkı bulunan, uygulanabilir diğer çalışma alanlarında kullanılması sağlanır.
Geçici kenar koruma sistemleri aşağıdaki durumlarda kontrol edilir ve kontrol sonucu tespit edilen uygunsuzluklar gerekli tedbirler alınarak derhal giderilir:
a) Kurulum sonrasında.
b) Haftada en az bir kez olmak üzere düzenli aralıklarla.
c) Üzerinde bir değişiklik yapıldığında.
ç) Sismik sarsıntı, kuvvetli rüzgarlar gibi olumsuz hava şartlarına veya denge ve sağlamlığını etkileyebilecek diğer koşullara maruz kaldığında.
Geçici kenar koruma sitemlerine ilave olarak güvenlik ağı uygulaması da asansör boşluğunda kullanılmalıdır. Kişinin korkuluğu aşarak düşmesi de söz konusu olabilir.
Yapı işlerinde TS EN 1263-1 standardına uygunluk belgesi olan güvenlik ağları kullanılır ve yapılan işe uygun özellikte güvenlik ağı seçilir. Kullanılacak güvenlik ağının TS EN 1263-2 standardına uygun olarak kurulması sağlanır.
Güvenlik ağları; diğer tedbirlere ek bir tedbir olarak veya düşmenin önlenmesinin diğer tedbirlerle mümkün olmadığı çalışma alanlarında düşmeyi durdurucu toplu koruma tedbiri (düşme mesafesinin sınırlandırıldığı veya düşme sonucu oluşacak etkinin azaltıldığı tedbir) olarak kullanılır.
Gerek güvenlik ağlarının gerekse de geçici kenar korkulukların yetkin kişilerce ve akredite kurumlarca yapılması ve kullanım öncesi testlerinin yapılması gerekir.
Toplu koruma tedbirlerinin inşaatlarda kullanılması iş kazaların önlenmesinde önemli bir alana sahiptir. Bu kapsamda kenar korkulukları, güvenlik ağları, kapaklar vb. kullanılmaktadır. Kök sebep açısından sadece haberi baz alarak şunlar ifade edilebilir. Risk değerlendirmesinin olmadığı veya yetersiz olduğu, denetim ve kontrollerin yetersizliği, çalışan ve/veya çalışan temsilcilerinin görüşlerinin alınmadığı gibi hususların varlığından söz edilebilir. Güvenli çalışma sistemleri (Safe System Of Work-SSoW) belirlenmeli planlar hazırlanmalıdır. Acil durum müdahale ekiplerin belirlenmeli ve yekin olması da önemli bir husustur. Yazımızda belirttiğim iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin de uygulanması önemlidir.
NOT: Buradaki öngörüler sadece habere dayanılarak belirlenmiştir. Kaza araştırması ve kök sebep analizi yapılmalıdır. Yazımızda yaşanmış olaydan hareketle inşaatlardaki asansör boşlukları için yapılması gerekli iş sağlığı ve güvenliliği uygulamalarından bahsedilmiştir. Murat beye, Allah rahmet eylesin ve mekanı cennet olsun, ailesine sabır diliyorum.
